Rousseaux, Hypnose en onderzoek, Wat gebeurt er in Luik, 2018

Sinds enkele jaren wordt het meer en meer duidelijk dat hypnose een fundamenteel onderzoeksveld beslaat en een belangrijke toepassing is. De universiteit en universitair ziekenhuis in Luik zijn gestart met het bestuderen van hypnose. Zij willen de  neurofysiologische basis begrijpen en effecten van de suggestie en de bio-psychologische dimensies om het gebruik van hypnose meer in de medische wereld toe te passen.

 

Audrey Vanhaudenhuyse, PhD, head of the GIGA Pain and Hypnosis Center, Charlotte Gregoire e.a., University Hospital of Liège, Belgium. 

Gerandomiseerde gecontroleerde  trial van een groepsinterventie met een combinatie van zelf-hypnose en zelfzorg: secundaire resultaten op gevoel van eigenwaarde, emotionele distress en regulatie en alertheid bij kankerpatiënten na de medische curatieve behandeling. Geaccepteerd 24-09-2020, febr. 2021.

Uitgangspunt: kankerpatiënten rapporteerden vaak een laag gevoel van eigenwaarde en hoge emotionele distress. Twee factoren in het bijzonder lijken aan deze symptomen gelinkt te zijn, namelijk emotie regulatiestrategieën en alertheid. Het belang van hypnose en zelfzorg om deze symptomen te verminderen is niet goed gedocumenteerd. Doel: effect achterhalen van een gecombineerde groepsinterventie met zelfhypnose en zelfzorg op gevoel van eigenwaarde, emotionele distress, emotieregulatie en vermogens van alertheid bij kankerpatiënten na de curatief medische behandeling als ook een onderzoek naar de links tussen de variabelen. Methoden: In totaal 104 patiënten die aan kanker hadden geleden werden gerandomiseerd waarvan voor de interventiegroep (N-52) en de wachtlijst controle groep (N=52). Er werden van te voren vragen beantwoord (T1) en na de interventie (t2). Mannen werden geëxcludeerd, waardoor 95 vrouwen overbleven. Gemiddelde leeftijd 51.65, SD =12.54. Gevoel van eigenwaarde en emotionele distress werden onderzocht met hiërarchische lineaire regressiemodellen. Er werden in acht weken 2 wekelijkse sessies gedaan met groepen van 8-10 personen. Resultaten: deelnemers van de interventiegroep rapporteerden een beter gevoel van eigenwaarde, minder emotionele distress, een afname van onaangepaste regulatie strategie en meer vermogen tot alertheid na de interventie vergeleken met de wachtlijst controlegroep. De toename van alertheid verklaarde 33% van de verbetering van gevoel van eigenwaarde en 41.6% van de afname van emotionele distress in de interventiegroep versus 0% bij de controlegroep.  Gevoel van eigenwaarde en emotionele distress voorspelden elkaar ook.  Conclusie: Deze studie toonde de doeltreffendheid aan van de op hypnose gebaseerde interventies op alle onderzochte variabelen. Alertheid verklaarde de verbetering van gevoel van eigenwaarde en emotionele distress. De primaire impact van de interventies op vermogens van alertheid  lijkt, minstens gedeeltelijk,  aantoonbaar op zijn doeltreffendheid.

 

September 2017 Klinische trial. Een 9 maanden follow up programma. Charlotte Grégoire e.a. Groepsinterventies om emotionele distress, vermoeidheid en slaapkwaliteit bij patiënten met borstkanker te verbeteren. Luik

Achtergrond: lange termijneffecten van psychosociale groepsinterventies om emotionele distress, slaapproblemen, vermoeidheid te verminderen zijn zelden onderzocht. Doel: effectiviteit aantonen van drie groepsinterventies gebaseerd op CGT, yoga, zelf-hypnose in vergelijking met een controlegroep (gevormd door mensen die niet wilden deelnemen) bij een 9-maanden follow up. Methode: 123 patiënten koos een van de drie interventies. Emotionele distress, vermoeidheid, kwaliteit van slaap werden te voren gemeten (T 0 meting), na interventie (T 1 meting),  na 3 maanden (T 2 meting), na 9 maanden follow up (T 3 meting).  Resultaten 9 maanden na de interventies: angst afname (P=0.000), vermoeidheid (P=0.0002), depressie (P=0.000) bij de hypnose groep. Vermindering van angst (P=0.0024) bij de yoga groep. Geen significante verbeteringen voor alle onderzoeksvariabelen bij de CGT groep en controlegroep. Conclusie: De resultaten toonden aan dat mind-body interventies een interessante psychologische benadering lijken om het welbevinden van patiënten met borstkanker te verbeteren. Verder onderzoek is nodig om het werkingsmechanisme te begrijpen van deze interventies en de lange termijn effecten op kwaliteit van leven

 

 

  • Grégoire, Effect van een 8 weken interventie die zelf-zorg en zelf-hypnose combineert bij vermoeidheid en daarmee samenhangende symptomen bij behandeling van kankerpatiënten na de curatieve behandeling, een gerandomiseerde gecontroleerde trial. 2019, Luik

Kanker heeft een aantal gevolgen zoals vermoeidheid, slaapproblemen, emotionele distress, cognitieve beschadiging en verminderde fysieke activiteit. Enkele op hypnose gebaseerde psychologische interventies lieten positieve affecten zien op vermoeidheid, slaap en emotionele distress, maar over het algemeen bij borstkankerpatiënten. Onze studie had tot doel de effecten van een groepsinterventie te bestuderen met een combinatie van zelf-zorg en zelf-hypnose op kwaliteit van leven bij kankerpatiënten. Methoden: Onze longitudinale gerandomiseerde gecontroleerde trial bekeken de voordelen van de interventie op vermoeidheid en als tweede op ermee verbonden symptomen (slaap, emotionele distress, cognitieve achteruitgang en de verminderde lichamelijke activiteit van kanker patiënten na de curatieve behandeling, en het op predictoren onderzoeken van de ontwikkeling van vermoeidheid. Alle variabelen waren gemeten met vragenlijsten en een actiegraaf (voor slaap- en fysieke activiteit). Resultaten: 95 vrouwen met verschillende soorten kanker werden in deze studie geïncludeerd. Effecten werden gezien op vermoeidheid, slaap, emotionele distress en cognitief functioneren: symptomen zijn verbeterd in de interventiegroep vergeleken met de wachtlijst controlegroep. Drie predictoren werden gevonden over de ontwikkeling van vermoeidheid: depressie, angst en zorgen maken over.

Conclusie: De groepsinterventie had baat voor de kanker patiënten na de curatieve behandeling op kwaliteit van leven. Emotionele distress zou belangrijk kunnen zijn om de vermoeidheid te verminderen. Verdere studie is nodig.

 

  • Grégoire, Doeltreffendheid van een op hypnose gebaseerde interventie om het welzijn bij kanker te verbeteren, 2018, Luik

Achtergrond: prostaat- en borstkanker hebben een tal van negatieve gevolgen, zoals vermoeidheid, slapproblemen, emotionele distress, die de kwaliteit van leven verminderen. Groepsinterventies lieten gunstige effecten zien op emotionele distress en vermoeidheid. Maar de meeste van deze studies zijn op borstkanker gericht. Echter het is van belang om te bezien of deze interventies ook bij prostaatkanker effectief zijn. Methoden: onze gecontroleerde studie had tot doel de doeltreffendheid van zelf-hypnose en een zelfzorg groepsinterventie te vergelijken  op emotionele distress, slaapproblemen en vermoeidheid en kwaliteit van leven bij borstkanker en prostaatkanker patiënten. 25 mannen met prostaatkanker en 68 vrouwen met borstkanker namen deel en werden te voren onderzocht (T0) en na de interventie (T1). Resultaten: na de interventie liet de borstkankergroep een positief effect zien op angst, depressie, vermoeidheid, slaapproblemen en algemene gezondheidstoestand, terwijl er geen effect was bij de prostaatkankergroep. We zagen dat vrouwen van te voren zwaardere problemen hadden vóór de interventie en dat hun oncologische behandelingen anders waren dan die van de mannen.

Conclusie: de verschillende doeltreffendheid van de interventie zou kunnen worden verklaard door de baseline verschillen. Omdat mannen in onze studie weinig disstress, vermoeidheid of slaapproblemen rapporteerden, is het waarschijnlijk dat zij niet verbeterden op deze dimensies.

 

  • Carlson, e.a. De rol van hypnose bij kankerzorg, 2018 Doel van de beoordeling: Dit artikel bespreekt de huidige wetenschappelijke basis voor het gebruik van hypnose als aanvullende behandeling voor veelvoorkomende kanker gerelateerde symptomen en bijwerkingen, inclusief die welke optreden tijdens de behandeling, evenals lange termijn- en late effecten. Ten eerste wordt een algemene beschrijving en geschiedenis van medische hypnose bij kankerzorg gegeven, gevolgd door een overzicht van het nieuwste bewijs voor een reeks veel voorkomende symptomen. Recente bevindingen: het bewijs suggereert dat hypnose kan helpen bij de behandeling van symptomen van misselijkheid en braken bij borstkankerpatiënten, pijn in verschillende contexten kan beheersen en ook de mate van angst en algemeen leed rond chirurgische en medische procedures kan verminderen, zowel bij kinderen als volwassenen. Opkomend onderzoek lijkt veelbelovend voor de behandeling van opvliegers bij vrouwen met borstkanker. Het onderzoek op dit gebied zou baat hebben bij het beoordelen van populaties die verder gaan dan vrouwen met borstkanker, inclusief de ziekte in een laat stadium, met behulp van meer rigoureuze onderzoeksopzet, het volgen van gepubliceerde rapportagerichtlijnen en het beter beschrijven en standaardiseren van interventies.

 

  • Bragard e.a., 2017. Een niet gerandomiseerde vergelijkingsstudie van zelf-hypnose, yoga en CGT om emotionele distress bij borstkankerpatiënten te verminderen. Klinische trial, Int J Clin Exp Hypn.

Patiënten met borstkanker werd gevraagd deel te nemen in groepsinterventies met of CGT of yoga of zelf-hypnose om hun  geschiktheid en mate van meegaandheid met, de impact op distress, kwaliteit van leven, slaap- en mentale gesteldheid te onderzoeken. 99 patiënten voltooiden een interventie: CGT 10, yoga 21, zelf-hypnose 68. Resultaten toonden een hoge geschiktheid aan en een hoge meegaandheid. CGT geeft na de interventie geen significant effect, die wel bij yoga en zelf-hypnose is te zien op distress, kwaliteit van leven slaap- en mentaal herstel. Conclusie: Mind-body interventies kunnen distress verminderen bij borstkankerpatiënten

 

  • Retomaz, 2019 Mastocytose en medische hypnose. Inleiding Mastocytose is een van de zeldzame ziekten die mogelijk gepaard gaat met veel systemische symptomen. Deze symptomen zijn verantwoordelijk voor een handicap die soms gekenmerkt wordt met sociaal-professionele gevolgen die aanzienlijk kunnen zijn [1]. Medische hypnose wordt momenteel met succes gebruikt in veel medische specialismen, zoals chirurgie, psychiatrie, oncologie, reumatologie, enz. Het belangrijkste doel van deze studie was om de impact van medische hypnosesessies op de symptomen en kwaliteit van leven van patiënten met mestcelziekte met invaliderende symptomen te bepalen. Deze prospectieve studie van mei 2016 tot maart 2019 omvatte patiënten met agressieve mastocytose (AD), indolente systemische mastocytose (MS) of cutane mastocytose (CD), het vertonen van invaliderende symptomen ondanks een geoptimaliseerde behandeling (symptomatische behandelingen of cytoreductieve behandelingen of gerichte therapieën voor de meest ernstige vormen) en stabiel. Er waren twee medische hypnosesessies gepland met een interval van 8 tot 15 dagen. De verzamelde gegevens omvatten: leeftijd, geslacht, type mastocytose, symptomen van de ziekte. De scores voor kwaliteit van leven (QLQ30), darmsymptomen (score afgeleid van de CDAI [2]), 3 scores gebaseerd op de visueel analoge schaal (VAS) (algehele pijn, energie, opvliegers) en de AFFIRM-score [1] waren afgenomen 8 dagen voor de 1e sessie, 8 dagen voor de 2e sessie, 8 dagen na de 2e sessie en een maand na de 2e sessie. De Patient Global Impression of Change (PGIC) -score [3] werd verzameld in juli 2019. Resultaten\; twintig patiënten (gemiddelde leeftijd 53.3 jaar, 75% vrouwen, 15 MS, 1 MA en 4 MC, gemiddelde ziekteduur 14.9 jaar) werden geïncludeerd. Alle patiënten vertoonden asthenie en musculoskeletale pijn. De andere meest voorkomende symptomen waren buikpijn (18/20), pruritus (17/20), hoofdpijn (17/20) en blozen (17/20). De volgende 3 CDAI-items: aantal dagen met buikpijn, intensiteit van buikpijn, algemeen welzijn en vermoeidheid waren significant verbeterd na de 1e en na de 2e sessie (respectievelijk p = 0.0352 en p = 0.0052, p = 0.0492 en p = 0.0219, p = 0.0363 en p = 0.0482, p = 0.0340 en p = 0.0393). Een maand na het einde van de 2 sessies bleven de intensiteit van de buikpijn en de vermoeidheid verbeterd terwijl het aantal dagen met buikpijn en algemeen welzijn terugging naar de uitgangswaarde. De AFFIRM-score was significant verbeterd tijdens het onderzoek (p = 0.0075). Het was significant verminderd na de 2e sessie (p = 0.0267) en bleef na de tweede sessie verbeterd (p = 0.0214). De PGIC toonde aan dat de verbetering meer dan 4 maanden na het einde van de studie aanhield in 8/20 (score tussen 5 en 7). Conclusie: bij patiënten met mastocytose verbetert hypnose slopende symptomen en de impact van 2 hypnosesessies houdt een maand aan. Sommige patiënten behouden een langdurige verbetering.

 

  • Elkins, e.a., Hypnose voor symptoombehandeling van opvliegers bij vrouwen met borstkanker, 2004. Kan hypnose opvliegers bij overlevenden van borstkanker verminderen? Een literatuuroverzicht. Opvliegers zijn een groot probleem voor veel overlevenden van borstkanker en kunnen ongemak, slapeloosheid, angst en verminderde kwaliteit van leven veroorzaken. In het verleden was de standaardbehandeling voor opvliegers hormoonvervangende therapie. Recent onderzoek heeft echter een verhoogd risico op borstkanker aangetoond bij vrouwen die hormoonvervangende therapie krijgen. Als gevolg hiervan wijzen veel vrouwen in de menopauze en overlevenden van borstkanker hormoonvervangende therapie af en willen veel vrouwen een niet-farmacologische behandeling. In deze kritische review beoordelen we het gebruik van hypnose bij het verminderen van de frequentie en intensiteit van opvliegers. We concluderen dat hypnose een interventie van lichaam en geest is die van aanzienlijk voordeel kan zijn bij de behandeling van opvliegers en dat andere voordelen kunnen zijn: verminderde angst en verbeterde slaap. Verder, hypnose kan een voorkeursbehandeling zijn vanwege de weinige bijwerkingen en de voorkeur van veel vrouwen voor een niet-hormonale therapie. Er zijn twee casestudy’s opgenomen om hypnose voor opvliegers te illustreren. Deze interventie is echter niet voldoende bestudeerd. We bespreken een door de NIH gefinancierde gerandomiseerde klinische studie naar hypnose voor opvliegers bij overlevenden van borstkanker die momenteel wordt uitgevoerd.

 

  • Roberts, e.a., Hypnose voor opvliegers en bijbehorende symptomen bij vrouwen met borstkanker, 2017

Vrouwen met borstkanker ervaren een groot aantal fysieke en psychologische symptomen, waaronder opvliegers, slaapproblemen, angst en depressie. Daarom moet de behandeling van vrouwen met borstkanker gericht zijn op deze symptomen en op de individuele presentaties van de patiënt worden afgestemd. Het huidige artikel bespreekt de veel voorkomende symptomen die gepaard gaan met borstkanker bij vrouwen, en onderzoekt vervolgens klinische hypnose als een behandeling om deze symptomen aan te pakken en de kwaliteit van leven van vrouwen met borstkanker te verbeteren. Klinische hypnose is een effectieve, niet-farmaceutische behandeling voor opvliegers en behandelt veel symptomen die typisch zijn voor borstkankerpatiënten. Er wordt een voorbeeld gegeven om het gebruik van klinische hypnose te illustreren voor de behandeling van opvliegers bij een patiënt met borstkanker. Klinische hypnose is effectief. Hypnose lijkt opvliegers bij survivals van borstkanker te verminderen en heeft bijkomstig effect op verminderen van angst, depressie en verbeterde slaap. 51 patiënten completeerden de studie. Er werd 5 weken met hypnose of een placebo gewerkt. Bij de placebogroep was geen verbetering te zien.

 

  • Booth, Hypnose in een specialistische palliatieve zorgzetting; vergroten van persoonlijke zorg voor moeilijke symptomen in deze situaties, 2020.

Hypnose kan symptoomcontrole en kwaliteit van leven verbeteren. Er zijn meer trials nodig.