Lichamelijke klachten door stress… of toch iets anders? Dit vraagt een 48-jarige man zich af en legt het voor aan zijn huisarts. Hij wordt doorverwezen naar een neuroloog, omdat hij slecht slaapt, hoofdpijn heeft en zich niet kan concentreren. Bij doorvragen blijkt hij ook last te hebben van hartkloppingen, extreme vermoeidheid en beperkte ademhaling. Hij kan al maanden niet werken. Na lichamelijk onderzoek, hersenscan, bloedonderzoek, controle van medicijnen en medische adviezen, is duidelijk dat er geen sprake is van een lichamelijke ziekte, en dus zal er geen lichamelijke behandeling volgen.
De neuroloog vraagt of de patiënt iets zou voelen voor psychotherapie. Nee, dat heeft hij al geprobeerd. Net als antidepressieve medicatie trouwens. Hij gelooft er niet in. Hypnose dan? Ja, dat klinkt wel mooi. Eigenlijk blijkt hypnotherapie heel goed aan te sluiten bij de manier waarop deze man in het leven staat. De weerzin die hij voelt bij psychotherapie en antidepressieve medicatie ontbreekt als hij denkt aan de mogelijkheid van hypnotherapie. De neuroloog vraagt of hij bij een sessie aanwezig mag zijn, stilletjes op een stoel in de hoek. Dat mag.
Verkenning
Tijdens het voorgesprek blijkt dat de klachten van een beperkte ademhaling de laatste tijd het meest vervelend zijn. Meneer is zeer gemotiveerd om daar iets aan te doen. Hij neemt plaats op de bank in de spreekkamer en de hypnotherapeut legt uit dat deze therapievorm gebruikmaakt van verbeelding als communicatiemiddel. Samen met de cliënt wordt besloten om een lichaamsgerichte hypnotherapie-methode – ‘lichaamstocht’- te gaan gebruiken, zodat meer informatie over zijn klachten kan worden achterhaald. Terwijl de therapeut hem begeleidt, vertelt ze hem dat er niets hoeft te worden opgelost. De lichaamstocht is een verkenning, en alle inzichten die naar boven zullen komen zijn meegenomen.
Oud verdriet
Onverwacht verschijnt tijdens deze sessie de vroeg overleden vader van cliënt voor zijn geestesoog. Er komen veel emoties los: hij huilt en vertelt dat hij nooit afscheid van zijn vader heeft kunnen nemen. Dit besef maakt hem heel verdrietig, en hij huilt nog meer. Dan hoort hij als het ware de stem van zijn vader: “We moeten nu verder.” Dit maakt heel veel indruk op cliënt: hij ontspant en zijn ademhaling verandert in een rustig ritme.
Een uurtje later zit cliënt beduusd na te praten. Dit had hij nooit verwacht. Hij had niet eerder geweten dat zijn lichamelijke klachten zo in contact stonden met zijn gevoelens over het overlijden van zijn vader. Hij zegt glimlachend: “Ik dacht dat het te maken had met stress. Maar nu voel ik een soort vrede en veel meer ruimte binnenin mijn lichaam. Ik kan beter ademhalen. Ja! Nu kan ik verder.”
Ontspanning
De neuroloog praat later na met meneer. Op deze manier geïntroduceerd is er geen enkele weerstand tegen psycho-hypnotherapie. Voor deze man voelt het helemaal niet gek dat een ingrijpend psychisch probleem zijn lichamelijke klachten heeft kunnen veroorzaken. De zogenaamde ‘scheiding van lichaam en geest’ is kunstmatig. Meneer beseft nu hoe het werkt. Dat hij geen afscheid heeft kunnen nemen van zijn vader was voor hem al langer een probleem, maar hij had nooit verwacht dat zijn lichaam onbewust juist daarmee bezig was. Het verdriet trad lichamelijk naar buiten via symptomen: het niet goed kunnen ademen, vermoeidheid, hoofdpijn en concentratieproblemen.
Door omstandigheden kon er maar een enkele sessie worden georganiseerd. Cliënt heeft tijdens de sessie vele inzichten gekregen en kan nu met een ander perspectief naar zijn lichamelijke problemen kijken. Ook kan hij in psychische zin meer gevoelens en emoties toelaten ten opzichte van zijn vroeg overleden vader. Hierdoor is meer ruimte ontstaan om te ontspannen. De lichamelijke klachten leken onbegrepen, maar bleken uiteindelijk functioneel te zijn.
Cliënt is verbaasd over het resultaat. Wij, als samenwerkende neuroloog en hypnotherapeut, konden de uitkomst natuurlijk ook niet voorspellen, maar deze verbaast ons zeker niet.
Lees hier meer uitleg.
Emile Keuter, neuroloog
Ester Ribera, hypnotherapeut en psychosociaal therapeut, specialisatie medische hypnose